Zagęszczanie gruntu pod szlaki komunikacyjne.
Najważniejszym etapem budowy szlaków komunikacyjnych, bez względu na ich rodzaj i przeznaczenie, jest właściwe przygotowanie podłoża pod docelową nawierzchnię. Podbudowa jest najistotniejszą częścią tworzenia nowej drogi czy chodnika ponieważ „jaka podbudowa taka nawierzchnia”. Ta zasada dotyczy zarówno szlaków pieszych jak i tych przeznaczonych do ruchu pojazdów.
Często po położeniu nawierzchni i odczekaniu kilku miesięcy okazuje się, że ułożony bruk jest „pofalowany” a w asfalcie tworzą się znaczne ubytki. Powodem uzyskania takich skutków jest niewłaściwe przygotowanie podbudowy – najczęściej zbyt mały stopień zagęszczenia kolejnych jej warstw, co powoduje brak stabilności i obniżoną nośność nawierzchni a w efekcie dyskomfort użytkowników i znaczne zmniejszenie bezpieczeństwa na źle wybudowanym szlaku.
Do właściwego zagęszczenia kolejnych warstw podbudowy należy użyć sprzętu o parametrach pracy odpowiednio dobranych do właściwości warstwy. Istotnym wskaźnikiem parametrów pracy zagęszczarek czy walców jest ich głębokość oddziaływania, która wiąże się z wagą danego urządzenia.
Spis treści:
1. Prawidłowy dobór sprzętu zagęszczającego.
2. Rodzaje szlaków komunikacyjnych.
3. Ciągi piesze – chodniki i ścieżki rowerowe.
4. Ciągi komunikacyjne do ruchu kołowego o niskim i średnim stopniu eksploatacji.
5. Ciągi komunikacyjne do ruchu kołowego o wysokim stopniu eksploatacji i obciążenia.
1. Prawidłowy dobór sprzętu zagęszczającego.
Aby właściwie dobrać sprzęt zagęszczający do konkretnego projektu należy określić rodzaj szlaku komunikacyjnego, który ma powstać. Należy określić jego wymaganą nośność i typ użytkowania – ciągi piesze przy centrum handlowym wymagają dużo wyższej nośności i odporności na eksploatację niż na przykład chodniki i tarasy wokół prywatnego domu. Analogicznie droga szybkiego ruchu czy autostrada wymaga znacznie wyższych parametrów nośności i odporności na eksploatację niż droga dojazdowa do posesji.
Dzięki określeniu planowanego stopnia eksploatacji wykonywanej drogi wiadomo będzie jaki rodzaj podbudowy należy wykonać i w jakim stopniu poszczególne warstwy muszą zostać ubite do wymaganej jakości.
Ze względu na przeznaczenie sprzęt zagęszczający ogólnie można podzielić na następujące rodzaje:
zagęszczarki jednokierunkowe – lekkie i zwrotne, o wadze do 150 kg i sile od 15 do 25 kN;
zagęszczarki rewersyjne średnie – waga urządzeń od 150 do 450 kg i siłe wymuszjącej od 25 do około 65 kN;
ciężkie zagęszczarki rewersyjne – waga od 500 do 800 kg i sile wymuszającej od 65 do 100 kN;
walce wibracyjne prowadzone – waga od 400 do 1000 kg i sile odśredkowej od 10 do 22 kN;
walce tandemowe samojezdne – waga od 1200 do 1500 kg i siła odśrodkowa od 2x14 do 2x16 kN na oś;
Większe walce nie posiadają już mechanizmu wibracyjnego i służą do statycznego utwardzania nawierzchni wykorzystując tylko statyczną siłę nacisku na podłoże.
2. Rodzaje szlaków komunikacyjnych.
Szlaki komunikacyjne to drogi, po których poruszają się ludzie, pojazdy i towary. Stanowią one istotną część infrastruktury każdego kraju, umożliwiając przemieszczanie się i transport na różne odległości. Istnieje wiele rodzajów szlaków komunikacyjnych, zróżnicowanych pod względem przeznaczenia i natężenia ruchu. Rodzaj szlaku komunikacyjnego determinuje jego konstrukcję, materiał wykonania, oznakowanie i dopuszczalną prędkość poruszania się po nim. Pod względem konstrukcyjnym wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje ciągów komunikacyjnych, które omówimy poniżej. Oczywiście wytyczne do budowy konkretnej drogi przy każdej inwestycji będą inne i projektant określa w nich dokładne wymagania dotyczące grubości warstw podbudowy i stopnia ich zagęszczenia ale przy doborze urządzeń zagęszczających kierować się należy podziałem ogólnym, ponieważ nie dokonuje się zakupu sprzętu na potrzeby jednego zlecenia.
3. Ciągi piesze – chodniki i ścieżki rowerowe.
Obecnie nawierzchnię ciągów pieszych wykonuje się głównie z betonowych lub kamiennych płyt chodnikowych i kostki brukowej, natomiast ścieżki rowerowe najczęściej wykonywane są z asfaltu czarnego lub barwionego. Nośność tych szlaków jest określana wymogami na 60MPa, co w praktyce oznacza około 15cm warstwy mrozoodpornej, 15cm podbudowy, 3cm podsypki i 7cm nawierzchni płytowej lub 3cm asfaltu. Oczywiście te parametry są orientacyjne i w konkretnych projektach będą się różnić, ponieważ grubość poszczególnych warstw zależy od rodzaju i jednorodności gruntu, na którym buduje się szlak, od warunków atmosferycznych, na które będzie narażony oraz od wymagań inwestora.
Do zagęszczania zarówno warstwy mrozoodpornej jak i podbudowy pod ciągi piesze i ścieżki rowerowe używa się głównie zagęszczarek o wadze od 90 do 150kg. Przy układaniu bruku oraz wyrównywaniu świeżego asfaltu stosuje się najczęściej również zagęszczarki o wspomnianej wadze, jednakże przy asfalcie należy pamiętać o tym, że zagęszczarka musi posiadać spryskiwacz aby świeży asfalt nie przyklejał się do płyty zagęszczarki.
4. Ciągi komunikacyjne do ruchu kołowego o niskim i średnim stopniu eksploatacji.
Większość dróg przeznaczonych do ruchu samochodów jest obecnie pokryta nawierzchnią asfaltową. W zależności od planowanego natężenia ruchu i masy pojazdów użytkujących drogę stosuje się odpowiednio dobrane warstwy podbudowy i nawierzchni.
Drogi o małym i średnim stopniu eksploatacji (drogi osiedlowe, miejskie w strefach mieszkalnych, dojazdowe do posesji) wymagają fundamentu z:
- podbudowy pomocniczej - warstwa najgłębsza, odpowiedzialna za mrozoodporność, drenaż i stabilność drogi w zmiennych warunkach atmosferycznych;
- podbudowy zasadniczej – warstwa nośna drogi pomiędzy podbudową pomocniczą a nawierzchnią odpowiadająca za nośność drogi i równomierne rozkładanie obciążenia na warstwach podbudowy pomocniczej oraz za stabilność i elastyczność nawierzchni;
- części nawierzchniowej – warstwa złożona z materiałów związanych, betonu cementowego lub asfaltowego, mas bitumiczno-mineralnych i samego asfaltu odpowiadająca za równomierne rozkładanie naprężeń na wszystkie warstwy drogi i zapewniająca użytkującym pojazdom odpowiedni stopień przyczepności i tarcia (wierzchnia warstwa ścieralna);
Każda z tych warstw potrzebuje głębokiego zagęszczenia i w przypadku warstw podbudowy luźnej (piasek, żwir, pospółka, kruszywo) stosuje się zagęszczarki rewersyjne o wadze od 250 do 400 kg, natomiast do ubijania nawierzchni preferowane są raczej walce wibracyjne o masie od 500 do 1.500 kg.
5. Ciągi komunikacyjne do ruchu kołowego o wysokim stopniu eksploatacji i obciążenia.
Do ostatniej grupy należą drogi przeznaczone do ruchu transportu ciężkiego, np. drogi wojewódzkie, ekspresowe, autostrady, itp. Poszczególne warstwy podbudowy dla tych dróg są takie same jak w przypadku wcześniej omówionych dróg o średnim stopniu eksploatacji ale warstwy są zdecydowanie grubsze i znacznie mocniej ubite, a pod nawierzchnią stosuje się często maty wygłuszające lub geowłókniny.
Do zagęszczenia poszczególnych warstw podbudowy przy tworzeniu takich dróg jest potrzebny sprzęt ciężki i tu już od pierwszych warstw wykorzystuje się najczęściej ciężkie zagęszczarki rewersyjne o wadze 500-800 kg oraz walce wibracyjne prowadzone i walce tandemowe samojezdne. Zarówno jedne jak i drugie charakteryzują się wysoką skutecznością zagęszczania jak i najgłębszym stopniem oddziaływania wśród maszyn zagęszczających.
Zagęszczanie gruntu jest kluczowym etapem budowy trwałych i bezpiecznych szlaków komunikacyjnych. Odpowiednio dobrane zagęszczarki i właściwa technika zagęszczania zapewniają stabilność podłoża, odpowiednią nośność konstrukcji drogi i komfort jazdy dla użytkowników.
Zapraszamy do zapoznania się z nasza ofertą sprzętu zagęszczającego a w razie pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami, którzy pomogą dobrać sprzęt do Państwa potrzeb.